Trong cuộc sống chúng ta thường gặp rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra ngã như: vấp ngã, va chạm gây ra ngã, ngã khi vui chơi đùa nghịch chen lấn xô đẩy nhau….Vậy chúng ta phải làm thế nào để phòng tránh tai nạn thương tích và giảm tối đa tác hại của tai nạn thương tích gây ra thì ngày hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu về tai nạn thương tích và cách “tai nạn thương tích”.
1. Tai nạn thương tích là gì ?
- “Tai nạn” là một sự kiện bất ngờ xảy ra, không có nguyên nhân rõ ràng và khó lường trước được.
- “Thương tích” là những thương tổn thực thể trên cơ thể người do tiếp xúc cấp tính với các nguồn năng lượng với những mức độ, tốc độ khác nhau quá ngưỡng chịu đựng của cơ thể hoặc do cơ thể thiếu hụt các yếu tố cơ bản của sự sống.
- Thời gian tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ dẫn đến thương tích thường rất ngắn (vài phút). “Thương tích” hay còn gọi là “Chấn thương” không phải là “Tai nạn”, mà là những sự kiện có thể dự đoán trước được và phần lớn có thể phòng tránh được, thương tích gây ra thiệt hại về thể chất và tinh thần cho một người nào đó.
2. Các loại tai nạn thương tích ở trẻ em – Nguyên nhân và cách phòng tránh.
- Trong sinh hoạt hàng ngày, con người luôn phải đối mặt với rất nhiều yếu tố bất lợi, tác động xấu đến sức khỏe như vấn đề dịch bệnh, môi trường thực phẩm. Ngoài các yếu tố trên, vấn đề tai nạn thương tích ngày nay đang có chiều hướng gia tăng và là nguy cơ tác động đến sức khỏe cộng đồng, nặng gây tử vong hoặc để lại di chứng tàn tật suốt đời, gây nên nhiều nỗi bức xúc lo ngại cho mọi người, mọi gia đình và toàn xã hội. Các tai nạn thương tích rất đa dạng gây tổn thương ở nhiều cơ quan bộ phận trong cơ thể và do nhiều nguyên nhân gây nên. - Những nguyên nhân đó có thể là yếu tố khách quan gây tác động trực tiếp hoặc gián tiếp gây ra một số tổn thương.
a. Tai nạn giao thông :
Bao gồm tai nạn đường bộ, đường thủy, đường sắt, đường hàng không.
* Nguyên nhân:
- Tai nạn giao thông là do người tham gia giao thông không chấp hành luật và các quy định về an toàn giao thông. Người đi bộ chạy qua đường bất ngờ, không quan sát, đùa nghịch đu bám tàu xe, đá bóng dưới lòng đường,….
- Người đi xe đạp, xe máy dàn hàng 3, lạng lách đánh võng, vượt ẩu trước mũi xe khác (xe máy, ô tô…)
- Người đi xe máy phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách…
- Lái xe ô tô uống rượu bia, không kiểm soát tốc độ…
- Đặc biệt nguy hiểm đối với các trường hợp vô ý thức có hành vi nguy hiểm gây chết người như: rải đinh trên đường cao tốc, ném đá lên tàu, tháo ốc vít trên đường rây tàu hỏa…
- Tai nạn giao thông do các phương tiện giao thông: Chất lượng xe cộ thấp kém, xe thiếu các thiết bị an toàn…
* Cách phòng tránh:
- Các em thực hiện đúng luật lệ khi tham gia giao thông
- Chấp hành luật giao thông ở trước cổng trường; khi đi tới trường các em cần vào trong trường không tụ tập ngoài cổng trường, khi tan học ra khỏi cổng trường các em cần quan sát đường, xin đường để sang bên đúng phần đường của mình và đi vào phần đường của mình, không tụ tập ở cổng trường gây ùn tắt giao thông.
- Các em không được đá bóng dưới lòng đường gây tai nạn giao thông cho mình và cho người tham gia giao thông trên đường.
- Khi ngồi trên xe gắn máy, xe đạp điện cần phải đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông.
b. Ngạt thở, hóc nghẹn.
- Ngạt thở, tắc đường thở là tình trạng cơ thể không thở được do bất kỳ một vật gì gây cản trở không cho không khí qua được mũi và miệng trẻ.
- Nếu không được cấp cứu kịp thời chỉ sau 3 phút bị ngạt thở sẽ bị di chứng nặng lề.
* Nguyên nhân:
- Hóc, nghẹn thức ăn hoặc dị vật (hóc xương, hạt na, hòn bi, đồng xu, cúc áo,…) thường xảy ra khi trẻ nghịch ngợm đút vào mũi, miệng, chạy hoặc cười đùa khi ăn,…
- Đuối nước hoặc bị vùi lấp bởi đất, cát…
* Cách phòng tránh:
- Không vừa ăn, uống vừa cười đùa, chạy nhảy
- Nên gọi người lớn khi bị ngạt, tắc đường thở và đối với các em lớp 5 thì nên học cách biết sơ cấp cứu
c. Động vật cắn, đốt.
- Ong đốt, Rắn cắn, chó mèo cắn,…
* Nguyên nhân:
- Do trẻ thiếu hiểu biết, nghịch ngợm
- Do người lớn thiếu sự quan tâm, chăm sóc
- Do môi trường xung quanh không an toàn
* Cách phòng tránh:
- Các em không được nghịch tổ ong, không trêu chọc chó, mèo và các vật nuôi, không chơi gần các bụi rậm để tránh bị rắn cắn, nếu phải đi qua thì dùng gậy khua vào bụi rậm phía trước, đợi một lúc rồi mới đi qua.
- Các em cần biết những con vật nào nguy hiểm, những con vật nào không nguy hiểm.
- Dùng đèn pin hoặc đèn chiếu sáng nếu đi vào ban đêm để phòng rắn cắn.
- Xây dựng môi trường an toàn:
+ Chó, mèo phải được tiêm chủng
+ Không thả chó bừa bãi, khi cho chó ra đường phải có rọ mõm
+ Phát quang bụi rậm xung quanh nhà
- Đối với chó, mèo và các vật nuôi khác như: khỉ,… cần dạy trẻ: không trêu chọc khi chúng đang ăn, đang ngủ hoặc đang chăm chó con (cho bú…), không được để trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ một mình với các vật nuôi trong nhà,…
d. Ngã.
Ngã và những chấn thương do ngã là những tai nạn rất thường gặp ở trẻ em, ở mọi lứa tuổi, mọi giới, mọi lúc và mọi nơi. Ngã để lại những hậu quả trước mắt và lâu dài, nhiều khi ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng cũng như tính mạng của trẻ.
* Nguyên nhân:
- Ngồi trên bậc cửa sổ, lan can không có tay vịn. Nhảy từ trên cao xuống (từ bàn, ghế…) chơi những trò chơi không an toàn. Chạy nhảy, đuổi nhau, leo cây, trèo cầu thang,…
* Cách phòng tránh:
- Các em không được trèo lên bàn ghế để nô đùa
- Không được ngồi trên cửa sổ, lan can
- Không được leo trèo mái nhà, cột điện, trèo cây hái quả, bắt chim, không chạy thả diều gần ao, hồ, sông hay lòng đường,…
- Các em cần có hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh dưới sự giám sát và quản lý của người lớn: thăm quan, cắm trại, có sân bóng riêng,…
Trên đây là bài tuyên truyền về phòng chống tai nạn thương tích, qua bài tuyên truyền này cô mong rằng các em học sinh thực hiện tốt cách phòng chống tai nạn thương tích cho bản thân để tránh các tai nạn thương tiếc xảy ra, chúc các em có một cuộc sống vui tươi khỏe mạnh.